No. 203
เตรียมพร้อมรับมือวาระสุดท้ายของชีวิต
แซลลี ทิสเดล พยาบาลดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย นักเขียน และผู้ศึกษาพุทธนิกายเซน ได้เล่าเรื่องราวรวมทั้งการเตรียมตัวในช่วงวาระสุดท้ายของชีวิต ไว้ได้อย่างน่าสนใจ
• ความตายมีอยู่ เมื่อเรายังไม่ตาย เมื่อเราอยู่ในความตาย ความตายก็ไม่มี
• เราสามารถรักษาอาการป่วยได้ เพียงเพื่อสนับสนุนสิ่งที่ผู้ป่วยต้องการ สมาชิกครอบครัวและผู้ดูแลควรระวังอย่ายัดเยียดให้ทำตามความเชื่อของตัวเอง
• ความตายที่ดีเป็นเรื่องของ “เวลาที่เหมาะสม” คุณภาพชีวิตไม่ได้ขึ้นอยู่กับความยาวของชีวิต
• มนุษย์ทุกคนต้องการมีอิสระในการดูแลตนเอง และตายอย่างมีศักดิ์ศรี
• การฟังเป็นส่วนสำคัญที่สุดระหว่างดูแลผู้ที่อยู่ในวาระสุดท้าย พยายามดึงสติกลับมาอยู่ที่การฟัง ชวนให้เขาเล่ารายละเอียดเพิ่ม คอยตั้งคำถาม และแสดงออกว่าเราอยากฟัง
• ให้เกียรติและยอมรับในสิ่งที่เขาเป็น อย่าไปคิดแทน เจ้ากี้เจ้าการ ไม่พูดมาก ไม่โกหก ไม่ปลอบใจ ไม่สอน ไม่ให้คำแนะนำ ยกเว้นมีการร้องขอ ก็ให้คำแนะนำอย่างนุ่มนวลและเปิดเผย เผื่อพื้นที่ให้ความเห็นต่าง และให้ถามว่า เขาต้องการอะไร อยากทำอะไร ต้องการให้ช่วยอะไร
• การตายถือเป็นเรื่องส่วนตัวอย่างยิ่ง อย่าเข้าไปยุ่งเกี่ยวกับเรื่องต่างๆจนเกินไป เคารพในความเป็นส่วนตัว เขาไม่จำเป็นต้องตอบทุกคำถาม อย่าทำให้เขาต้องกังวล อึดอัด ช่วยเขาให้ผ่อนคลายมากที่สุด
• พยายามเยียวยาอาการเจ็บปวดจนกระทั่งอยู่ในระดับที่ควบคุมได้ ทั้งในรูปแบบที่ใช้ยา และไม่ใช้ยา รวมทั้งดูแลความสุขสบายทางกายอย่างดีที่สุด
• เราสามารถเขียนแผนการตาย หรือหนังสือแสดงเจตจำนงล่วงหน้าก่อนตาย เพื่อให้คนรอบตัว รวมทั้งผู้ดูแลและแพทย์ ได้ปฏิบัติตามสิ่งที่เราต้องการ
เพื่อนๆครับ การได้เรียนรู้เกี่ยวกับเรื่องความตายและการตาย จะช่วยลดความกลัว และสามารถเตรียมตัวตายทั้งตัวเราเองและคนที่เรารัก ได้อย่างอิสระสมภาคภูมิตามที่ใจปรารถนาครับ
รักจากหมอคิม
7 กรกฎาคม 2563
